نشست مهر با عوامل هماهنگ -۲؛
عده ای هماهنگ را محکوم به شکست می دانستند
سایت رسمی سیامک یزدانجو: به گزارش سایت رسمی سیامک یزدانجو، دست اندرکاران برنامه تلویزیونی هماهنگ ضمن تشریح تجربیات خود در فرایند تولید فصل اول این مجموعه به طرح نکاتی در رابطه با اهداف محقق شده و برخی نقصها این تجربه پرداختند.
خبرگزاری مهر – گروه هنر – علیرضا سعیدی، عطیه مؤذن: قصه این روزهای برنامه «هماهنگ» که به شکلی نخستین مسابقه استعدادیابی در حوزه سرود کشور به حساب می آید، دربرگیرنده شرایطی شده که هم توجهات بینندگان و هم توجهات رسانه ای را به سمت خود جذب کرده است.
این برنامه به واسطه حضور هنرمندان شناخته شده ای چون بهزاد عبدی، سیما تیرانداز، علی لهراسبی، امیریل ارجمند و محمد مهدی سیار حالا در مرحله ای قرار گرفته که اگر برپایه تجربه اندوزی هایش نسبت به رفع معایب و افزایش امتیازات خود طراحی و ایده پردازی های جدیدی داشته باشد، اساسا می تواند در چارچوب فرهنگی که برای جامعه هدف خود ترسیم کرده به توفیقات زیادی برسد.
به همین بهانه در چارچوب نشستی در خبرگزاری مهر میزبان بهزاد عبدی آهنگساز، مشاور و یکی از اعضای هیأت داوران بخش نهایی مسابقه استعدادیابی «هماهنگ»، احسان خداپرست قائم مقام مرکز آوای انقلاب اسلامی (مأوا) و مهدیار عقابی کارگردان برنامه شدیم تا ضمن عرضه توضیحاتی از روند برگزاری این رویداد از ایده پردازی تا روش اجرای آن به عرضه توضیحاتی پرداختند.
آنها در قسمت اول گفتگوی خود ضمن اشاره به جزئیات ساخت یک برنامه استعدادیابی در حوزه سرود در رسانه ملی و چالش ها، پیچیدگی ها، جذابیت ها و اهداف و مأموریت های آن، از سختی ها و دشواری های ساخت برنامه ای گفتند که می تواند آغاز جریان مؤثری برای توجه مردم به گونه موسیقایی سرود باشد.
آنچه می خوانید بخش دوم و پایانی این گفتگو است.
* شما در قسمت قبلی گفتگو از نمایش کمبودها و بعضی از مشکلات گروههای سرود در برنامه سخن گفتید، بازنمایی این کمبودها اما حد و اندازه هایی دارد. «هماهنگ» چه نگاهی در زمینه ایجاد تعادل در روایت این کمبودها دارد؟
عقابی: پیش از ساخت و تولید برنامه هماهنگ، آنرا محکوم به شکست می دانستند و دائم سفارش می کردند که این کار انجام نشود. آنها براین باور بودند که «تلنت سرود» مسأله ای نیست که در رابطه با امروز جامعه باشد و مدام به ما سفارش می کردند تا این کار را نکنیم چون مسئله جذابی نیست مهدیار عقابی: ببینید اساساً ما درحال عرضه برنامه ای هستیم که اساسا می تواند محل نقد و بررسی کارشناسان این حوزه قرار گیرد. اما عده ای از همان مشاوران و منتقدانی که به آن اشاره می شود، پیش از ساخت و تولید برنامه هماهنگ، آنرا محکوم به شکست می دانستند و دائم سفارش می کردند که این کار انجام نشود.
آنها بر این باور بودند که «تلنت سرود» مسأله ای نیست که در رابطه با امروز جامعه باشد و مدام به ما سفارش می کردند تا این کار را نکنیم چون مسئله جذابی نیست. اما من بر این باورم ما حداقل مشغول عرضه برنامه ای هستیم که حداقل می تواند باب گفتگو را باز می کند. البته که در این چارچوب برنامه مشابهی در یکی از شبکه های تلویزیونی پخش گردید اما بنده معتقدم با دست فرمانی که رفت، محکوم به شکست بود. اما آن چه در تیم تولید «هماهنگ» صورت گرفته، نترسیدن است. شرایطی که سعی شده به واسطه اعتباری که در تک تک اعضای گروه سازنده وجود دارد، در راه رو به جلویی است که می تواند مقدمه ای برای ساخت و تولید برنامه های دیگری در این عرصه شود. حوزه ای که به اعتقاد من واقعاً جای کار دارد.
ما در قسمت مقدماتی پروژه گروه هایی داشتیم که به لحاظ رسانه ای جذابیت نداشتند، اما به لحاظ ایدئولوژیک به قدری جذاب بودند که ما را جذب این جذابیت می کردند. برای ما بسیار مهم بود که در چنین پروژه ای یک گروه سرود از شهر بشاگرد محروم می آید و سرودی را در برنامه اجرا می کند. این برای ما مهم می باشد که گروهی از محله کوت عبدالله اهواز که محل تمرینشان از همین محل مصاحبه ما کوچک تراست می آید و از پس یک محرومیتی که دل همه ما را آزرده می کند، تبدیل به یکی از مدعیان مسابقه هماهنگ می شود که حتی توسط باامکانات ترین گروههای مستقر در کلان شهرها هم ندیدیم. آیا اینها جذاب نیست؟ از نظر من که اساسا هست.
بله اساسا این قاب برنامه «هماهنگ» هیچ سنخیتی با قاب برنامه ها و تلنت های کره ای که در آن دختربچه های آرایش کرده حضور دارند ندارد، اما همین که یک برنامه می آید و از اعتبار خودش شرایطی را فراهم می سازد که دختران مینابی ما با لباس و فرم و ملودی های بومی خود تصاویر زیبایی را پیش روی مخاطبان قرار دهند به نظرم ما گل را زده ایم. این را هم با اعتماد به نفس کامل می گویم.
احسان خداپرست: ما برای اضافه شدن جذابیت های بصری این برنامه می توانستیم کارهایی را به دروغ و اغراق انجام دهیم که بتواند از قاب تلویزیون خیلی اغراق آمیز و غلو شده به بیننده نمایش داده شود. اما آن چه برای ما بسیار مهم بود، اول معرفی سرود بعنوان یک گونه موسیقایی پرارزش به بیننده بود و بعد این که بتوانیم شرایطی را فراهم سازیم که بچه های ایران از دیدن خودشان لذت ببرند.
بهزاد عبدی: اصلاً به اعتقاد من سرود یعنی همین. یعنی وقتی بچه خودش را در تلویزیون ببیند و عشق کند. شرایطی که ما در نوجوانی آنرا تجربه کردیم و یادم می آید وقتی می گفتند مقرر است ما را در چارچوب فلان گروه سرود نشان بدهند، همه فامیل می نشستند کنار هم تا من را ببینند.
اینکه شما از پیشینه تاریخی سرود و تأثیرات آن در حوزه آموزش و پرورش حرف می زنید، اساسا دغدغه ما هم هست اما وقتی ما هنوز نمی توانیم در مدرسه امکانات موسیقایی داشته باشیم. وقتی خیلی از مربیان و معلمان سرود سواد موسیقایی ندارند، وقتی دانش آموزان سرود را با خوانش روی یک نوار کاست که آهنگ خالی دارد، آموخته اند، همه چیز غلط چیده می شود. در حالیکه ما این همه فارغ التحصیل موسیقی داریم که بیکار هستند و می توانند با کمی برنامه ریزی درست بروند و در مدارس بعنوان مربی سرود با حقوق مکفی شرایط بهتری را برای ماجرای سرود فراهم سازند. ما حتی چندی قبل طرح درسی سرود را هم عرضه دادیم اما نمی دانم که هنوز چرا به نتیجه ای نرسیده است. این کارها می تواند اتفاقات خوبی باشد و بهترین ها را برای ما همراه آورد.
* آیا در برنامه هماهنگ فارغ از هیجانات رسانه ای و دیداری که در تلویزیون می تواند برای مخاطب ایجاد نماید، چنین نگاهی وجود دارد تا بتوانیم در خارج از چارچوب تلویزیون به فکر آینده گروههای برگزیده ای باشیم؟
عبدی: من احساس می کنم اگر چنین روندی در چارچوب پژوهشی، فنی و مخاطب شناسانه خود هدایت شود، اساسا باعث می شود که بچه ها خیلی عمیق تر به هنر نگاه کنند. شاید علت این که در دوران کودکی و نوجوانی بچه ها کمتر موسیقی جلف گوش می دانند، به همین جهت بود. نه این که آن زمان چنین موسیقی های وجود نداشت و جذاب هم نبود، من فکر می کنم آن دوران اصلاً فکر ما چیز دیگری بود و توجه به عناصر وحدت بخش بیشتر در ذهن و فکرمان وجود داشت.
شرایطی که هم اکنون در کمترین شکل ممکن قرار دارد و چون بچه ها کمتر حرکت جمعی دارند، ازاین رو وقتی به کوه و طبیعتی می روند حتی یک ترانه واحد برای خواندن ندارند و شروع می کنند به خواندن چیزهای بیهوده ای که ظاهراً حس و حال خوبی دارد اما اساسا تأثیرات مخرب فراوانی به همراه دارد. در همین چارچوب من احساس می کنم برنامه «هماهنگ» در همان مسیری قرار گرفته که می تواند مقدمه خوبی برای بهبود اوضاع باشد.
* البته که برای حضور مؤثر و مستمر در این راه، نقش حمایتی و مشارکت جویانه نهادهای مدیریتی در رابطه با سرود هم خیلی مهم است. فرایندی که مایلم بدانم در چارچوب مورد رضایت شما قرار گرفت یا نه؟
عبدی: بسیاری از مجموعه ها همین که جلوی کار ما را نگرفتند، لطف بزرگی کردند. ببینید ما در این عرصه دردهای زیادی داریم که همواره در مصاحبه ها و گفتگوهای رسانه ای بارها به آن اشاره کرده ایم. متأسفانه اغلب ما در این عرصه های مهم همواره به «پوسته» پرداختیم، اما از عمق پوسیدیم. و حالا هماهنگ آمده تا این پوسیدگی را نشان دهند. اساسا اگر هم بدانیم چه نقدی بر ما وارد است نهایت تلاشمان را می نماییم تا این نقدها را برطرف نماییم.
بهزاد عبدی: متأسفانه اغلب ما در این عرصه های مهم همواره به «پوسته» پرداختیم، اما از عمق پوسیدیم. و حالا هماهنگ آمده تا این پوسیدگی را نشان دهند. اساسا اگر هم بدانیم چه نقدی بر ما وارد است نهایت تلاشمان را می نماییم تا این نقدها را برطرف نماییم برنامه «هماهنگ» مشغول امتحان یک پروژه مهم می باشد که با حضور هنرمندانی چون سیما تیرانداز، محمد مهدی سیار، علی لهراسبی، امیریل ارجمند تلاش می کند تا به همه جوانب مبحث سرود با فضایی متفاوت نگاه کند. شما مطمئن باشید اگر این برنامه را محتوم به شکست نکنند، دفعه بعدی که هماهنگ روی آنتن می رود، اساسا جایگاه سرود هم در شرایط متفاوت تری خواهد بود. در این راه اساسا کمک مدیرانی که می توانند آگاهی خویش را در حوزه سرود ارتقا دهند می تواند نقش قابل توجهی را برای بهبود کیفیت این مسیر ایفا کند.
عقابی: من بر این باورم آن چه در پروژه هماهنگ صورت گرفت، کوشش برای جدی نگاه کردن به سرود بود. شرایطی که حتی برای گروههای شرکت کننده هم وجود داشت و خیلی از آنها تصور نمی کردند ماجرای سرود تا این حد برای ما جدی باشد. ما همین که مرزهای کیفی سرود را به سهم خودمان جابه جا نماییم کافی است. ما باید بدانیم که سرود حاکمیتی نیست، سرود یک فعل مردم نهاد است که اگر به آن باکیفیت نگاه نماییم، می توانیم به ارتقا این هنر پرارزش در میان جامعه به معنای واقعی کلمه امیدوار باشیم. در این راه ممیزی هایی هم وجود دارد که فکر می کنم باید جور دیگری به آن نگاه کرد. اساسا اگر در این راه مدیران همراهی بیشتری داشته باشند، میتوان کارهای بزرگ تری را برای سرود کشور انجام داد.
خداپرست: البته من فکر می کنم، آن قدر هوشمندی در طرح و اجرای این برنامه وجود دارد که از این به بعد شاهد همراهی مدیران در این عرصه خواهیم بود. چون بچه های «هماهنگ» هم تابع شرایط و قوانین جمهوری اسلامی ایران هستند، هم به دو کلید واژه «اسلامی» و «ایرانی» آشنایی کامل دارند و قوانین سازمان صدا و سیما را می دانند و محترم می شمارند. پس اگر سلیقه ای در مدیریت ها حاکم نباشد، ما کاری می نماییم که مدیران نتوانند چیزی را پخش نکنند. مبحث موسیقی یکی از پیچیده ترین مسائل و موضوعات بخش فرهنگی جامعه ماست، و ما اگر بتوانیم پروژه هایی مانند «هماهنگ» را طوری تولید نماییم که هم مردم لذت ببرند و هم مسؤلان نتوانند جلوی این رویه را بگیرند، به اعتقاد من مسیر جدیدی در جمهوری اسلامی ایران باز شده که «موسیقی» از تهدید به فرصت تبدیل گشته است. من بر این باورم در این برنامه، محتوا بر فرم غلبه دارد. شرایطی که در دیگر آثار موسیقی فرم در اختیار محتوا نیست. ما در هماهنگ حرف های درست را در یک قالب جذاب می زنیم و به نظرم کسی نمی تواند جلوی این مسیر را بگیرد.
* نحوه انتخاب هیأت داوران مسابقه «هماهنگ» چه در قسمت مقدماتی و چه در قسمت نهایی طبیعتاً برای گروه سازنده این پروژه با چالش هایی مواجه بوده است. گزینه هایی که بنده معتقدم برخی از آنها به علت ماهیت موسیقایی برنامه، بخصوص در مرحله مقدماتی نمی توانستند گزینه مناسبی برای داوری باشند.
خداپرست: من این نقد را وارد می دانم که اگر بخواهیم باردیگر در پروژه دیگری از هماهنگ به دل روستاها و شهر های مختلف کشور برویم، می توانیم انتخاب های موسیقایی تر و سرودی تری را برای هیأت داوران داشته باشیم.
اما توضیح این که فرایند انتخاب ما این بود که طبیعتاً هم به جذابیت رسانه ای و هم به حس و حال روحی گروههای شرکت کننده هم توجه داشتیم. به هر حال ما فعلا در سرود سلبریتی نداریم؛ ما می خواستیم فضای برنامه هم جذاب باشد و هم وفادار به ژانر سرود باشد. به همین خاطر انتخاب ها خیلی سخت بود. اما خوشحالیم که در همین ترکیب چه در مرحله مقدماتی و چه در مرحله فینال داورانی را داشتیم که توانست هم توازن موسیقایی و هم توازن مؤلفه های دیگر برگزاری یک مسابقه تلویزیونی را داشته باشد.
عبدی: البته احسان خداپرست نقد شما را پذیرفت، اما من می خواهم از زاویه دیگری به ماجرا نگاه کنم. این که اگر ما در همان مسابقه مقدماتی یک سری هنرمند موسیقیدان و سخت را می آوردیم، اساسا شرایط روحی گروههای شرکت کننده در وضعیت عجیب و غریبی قرار می گرفت که قلع و قمع می شدند. اما آن چه در همین ترکیب چیده شده حضور هنرمندانی بود که در کنار افرادی چون اشکان کمانگری و امیریل ارجمند که سبقه موسیقایی دارند، می تواند حس و حال مهربان تری را به شرکت کنندگان انتقال دهند.
فضایی که با روحیه جوان پسندانه عباس غزالی، نگاه مهربان و مادرانه فلورا سام و حضور موزیسین هایی چون اشکان کمانگری و امیریل ارجمند فضای بخش مقدماتی را از نظر من متوازن کرد. فرایندی که در قسمت فینال هم پیاده سازی شد اما بطور حتم نگاه جدی تر و سخت گیرانه تری هم داشت.
* فکر نمی کنید مؤلفه های اجتماعی نشأت گرفته از اتفاقات جامعه، در روند دیده شدن یا نشدن برنامه هماهنگ تأثیرگذار باشد؟ چون همه ما در شرایط خاصی هستیم که فکر می کنم اگر هماهنگ در مقطع زمانی دیگری پیش روی مخاطبان قرار می گرفت، می توانست با موفقیت بیشتری در حوزه مخاطب روبه رو شود.
عبدی: به اعتقاد من هر پروژه دیگری در مقطع زمانی دیگری تولید و پخش می شد، می توانست با استقبال بیشتری از جانب مخاطب مواجه شود. اما من بر این باورم برنامه «هماهنگ» در آرشیو می ماند. این برنامه تفرق بین اقوام را تبدیل به وحدت بین اقوام کشورمان کرده است. این کار هم به واسطه چه مقوله ای اتفاق افتاده است؟ اساسا سرود. و ای کاش دوستان متوجه این مورد باشند که سرود و موسیقی در این کشور چقدر می تواند مهم باشد و ما نمی توانیم آنرا حذف نماییم.
بهزاد عبدی: این برنامه یک پروژه تلویزیونی است اما بطور حتم نباید مانند برنامه «عصر جدید» به آن نگاه کرد. این را هم می پذیریم که چنین برنامه های کمبود هم دارند ولی همین که یک مجموعه می آید و به واسطه تلویزیون خلاقیت و ریسک را برای سرود و موسیقی طراحی می کند اقدام بسیار ارزشمندی است که در این مقطع زمانی باید آنرا ستایش کرد من بر این باورم بعضی از آثار گروههای شرکت کننده در برنامه «هماهنگ» قابلیت وایرال شدن به طور گسترده را دارند. این برنامه یک پروژه تلویزیونی است اما بطور حتم نباید مانند برنامه «عصر جدید» به آن نگاه کرد. این را هم می پذیریم که چنین برنامه های کمبود هم دارند ولی همین که یک مجموعه می آید و به واسطه تلویزیون خلاقیت و ریسک را برای سرود و موسیقی طراحی می کند اقدام بسیار ارزشمندی است که در این مقطع زمانی باید آنرا ستایش کرد.
خداپرست: اتفاقاً من خیلی خوشحالم که برنامه هماهنگ در این مقطع زمانی پخش گردید. چون در شرایط گل و بلبل که همه دیده می شوند. من معتقدم ماوا همیشه خط شکن بوده و آمده تا مسأله ای را حل کند. اصلاً مسئله توجه به نوجوان از چه زمانی جدی شد؟ من می گویم از زمانیکه نماهنگ دهه هشتادیا تولید شد و ما بابت انتشار آن خیلی کتک خوردیم اما مردم پشت ماجرا ایستادیم و در انتها هم به هدف خود دست پیدا کردیم. من بر این باورم همین پروژه هماهنگ آمده تا برای نظام جمهوری اسلامی ایران مسأله ای را حل کند. شرایطی که در آن به وضوح شاهد ایران متحد هستیم.
* باآنکه کار فرهنگی مهم، بودجه لازم خویش را هم می طلبد، ولی بد نیست آقای خداپرست در این مجال مقداری در رابطه با بودجه پروژه «هماهنگ» صحبت کند؛ واقعاً این طور که برخی قصد القای آنرا دارند، پروژه بودجه کلانی در اختیار داشته است؟
خداپرست: برخلاف آن چه گفته می شود، ما در تأمین مالی اصلاً راحت نبودیم. اصلاً چرا فکر می کنید مأوا پول دارد؟ من به شما پاسخ می دهم. چون وقتی ۱۰ نماهنگ تولید می کند، روی این تعداد کار فکر می کند. اصلاً می خواهید چند کار بسازیم که شما فکر کنید ما واقعاً پول نداریم؟ من بر این باورم همان مجموعه هایی که کارهای بی کیفیت می کنند، پول دارند. منتها ما کار می نماییم که دیده شویم. ما خلاقیم چون فکر می نماییم.
اتفاقاً من همیشه حسرت می خوردم که چرا جمهوری اسلامی ایران استیو جابز ندارد! در حالیکه می دانیم داریم اما اعتماد به نفس ش را نداریم. ما ایرانیان خیلی خلاق تر از این حرف ها هستیم. شرایطی که من در مجموعه خودمان می بینم و تمام هم نمی گردد. ما می خواهیم این تمام نشدن در کارهایمان هم دیده شود. شرایطی که دوست داریم در برنامه هماهنگ هم دیده شود. هماهنگ یک تلنت نیست. یک پروژه توانمندسازی گروههای سرود است که آمده برای گروه ها هزینه کرده که اگر دست مجموعه دیگری بود ساخت آن ۵ سال طول می کشید.
منبع: سایت رسمی سیامك یزدانجو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب