سازی که از خاکستر سر درآورد
سایت رسمی سیامک یزدانجو: سایت رسمی سیامک یزدانجو: دومین نشست پژوهشی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در منطقه 3 با حضور محمدعلی مرآتی (دبیر جشنواره) و آرمین فریدی هفت خوانی از استادان موسیقی تالشی با موضوع «موسیقی تالشی» به میزبانی استان آذربایجان شرقی در شهر تبریز اجرا شد.
به گزارش سایت رسمی سیامک یزدانجو به نقل از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، پنجشنبه ۱۵ تیرماه ۱۴۰۲ دومین نشست پژوهشی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در منطقه ۳ با موضوع «موسیقی تالشی» در تالار خاقانی خانه فرهنگ تبریز انجام شد.
در این جلسه، آرمین فریدی هفت خوانی از اساتید موسیقی تالشی به ارائه مطالبی با عنوان «قدمت تاریخی، پراکنش و اسطوره شناسی و ادبیات؛ یافته های جدید از تنبوره تالش» پرداخت و اظهار داشت: تنبوره تالش یک ساز منطقه تالش است که تا سال ها قبل هیچ اثری از آن نبود و به فراموشی سپرده شده بود اما برمبنای تصویری که در سال ۱۳۷۸ در کتابی مشاهده کردم بدنبال این ساز رفتم و کم کم از اساتید پیشکسوت این ساز را یاد گرفتم و از تنبورهای قدیمی موجود یکی از اساتید این ساز را بازسازی کردیم.
او افزود: این ساز رفته رفته در کتب در رابطه با حوزه موسیقی معرفی گردید و امروز دیگر این ساز بطورکامل احیا شده و در خانه های تالشی باردیگر همدم مردم شده است و گویی که سر از خاکستر درآورده و به خانه های مردم رفته است.
این پژوهشگر موسیقی تالشی با اعلان اینکه «برای مطرح کردن بومی بودن تنبوره در منطقه تالش مسیر دشواری را طی کردیم» عنوان کرد: برای تشخیص قدمت یک ساز در یک منطقه نیاز است که بررسی نماییم آیا این ساز در فرهنگ مردم منطقه، مثل ها و داستان ها وجود دارد یا خیر؛ در مرحله اول جهت بررسی قدمت تنبوره به مردم و قوم تالش رجوع کردیم و دریافتیم که تنبور در مثل ها، اشعار قدیمی و ترانه های این فرهنگ وجود دارد که نشان میدهد قدمت این ساز حداقل به بالای ۲۰۰ سال قبل باز می گردد.
فریدی هفت خوانی اظهار داشت: وجود اسطوره برای یک ساز از دیگر نشانه های قدمت آن ساز است؛ به همین دلیل در بررسی های انجام شده به اسطوره هایی برای ساز تنبور دست یافته ایم. جهت بررسی قدمت یک ساز غیر از منابع شفاهی، منابع مکتوب نیز می تواند کمک کننده باشد؛ در بررسی هایی که انجام دادیم ساز تنبوره تالش را در ماسال و شاندرمن پیدا کردیم و در اسالم با وجود آنکه بسیار درباره ی این ساز گفته می شد اما نمونه ای ندیدیم؛ در سمت آستارا نیز با وجود این که تنبوره در اشعار و مثل ها وجود داشت، نمونه ای از تنبور یافت نشد اما متون مکتوبی درباره ی این ساز و وجود آن به دست آمد. در مناطق جنوبی تالش نیز متون و نقش برجسته هایی با بیش از سه هزار سال قدمت وجود دارد.
او با تأکید بر این که مقصود ما این نیست که بگوییم تنبور فقط مختص تالش است، اظهار داشت: این ساز در سرتاسر کشور وجود دارد و تنبورهای مختلفی در نواحی مختلف ایران و حتی فراتر از ایران وجود دارند که همگی از یک خانواده هستند. با نگاه کردن به نقشه جغرافیایی کشور مشاهده می نماییم که مناطقی که هم جوار با یکدیگر هستند گرچه ممکنست به زبان های متفاوتی نسبت به هم صحبت کنند اما به لحاظ فرهنگی اشتراکات و شباهت های بسیاری به هم دارند؛ این تفاوت های زبان نیز ممکنست تاریخچه ای داشته باشد اما المان های فرهنگی از پایه با هم ارتباط دارند و با وجود اهمیت بالای زبان چنانچه در بررسی ها آنرا لحاظ نکنیم، مشاهده می نماییم که فرهنگ دو منطقه در هم تنیده است.
این استاد موسیقی تالشی همین طور درباره ی وجود نشانه هایی از تنبوره در مناطق شمال غربی کشور و همین طور مناطقی از کشور ترکیه بیان کرد: این ساز در محدوده مغان و تالش شمالی رایج بوده و نه فقط در این منطقه بلکه در پهنه بزرگتری در آذربایجان نیز وجود داشته است. از دوره صفویه نوشته هایی در اردبیل وجود دارد که اشاراتی به تنبوره شده است. همین طور آثاری از تنبوره از شمال ایران تا مناطق شمال غربی کشور تا مناطقی در کشور ترکیه وجود دارد و به صورتی پهنه کهن فرهنگی وجود دارد.
در بخش پایانی این جلسه محمدعلی مرآتی (دبیر شانزدهین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران) نیز در سخنانی کوتاه با اشاره به انتخاب شعار «وحدت در کثرت موسیقایی» برای این دوره از جشنواره اظهار داشت: ما ساز را مترجمی برای زبان های مختلف می دانیم و معتقدیم که ساز در پهنه ایران فرهنگی، به عنوان عاملی برای وحدت مطرح است.
در این جلسه علاوه بر استادان عاشیقی همچون حسن اسکندری، علی کریمی، امیر محمدی، علی خدادادی و آیت قنبری، برخی از دانش آموزان هنرستان موسیقی اقبال آذر تبریز نیز حضور داشتند.
منبع: سایت رسمی سیامك یزدانجو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب