نگاهی به كنسرت نمایش سی صد ؛
مفاخر ایرانی در گات تجلیل شدند؟
سایت رسمی سیامک یزدانجو: سایت رسمی سیامک یزدانجو: کنسرت نمایش سی صد اینروزها در مجموعه سعدآباد روی صحنه است و با وجود همه ضعف و قوت هایی که دارد، تلاش می کند اثری در امتداد تقدیر زبان فارسی باشد اما باید دید چقدر موفق عمل کرده است.
به گزارش سایت رسمی سیامک یزدانجو به نقل از مهر، کنسرت نمایش «سی صد» این شب ها در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد روی صحنه می رود نمایشی که پیش از این در سال ۱۴۰۱ نیز به صحنه رفته و حالا باردیگر با تغییراتی در داستان، شخصیت ها و بازیگران البته با همان تم قبلی اجرا می شود. «سی صد» در اجرای قبلی به موضوع حمله مغول به نیشابور و داستان کتاب سوزی و نجات شاهنامه فردوسی می پرداخت و حالا نمایش جدید که با عنوان «سی صد؛ گات» به صحنه می رود در امتداد اثر قبلی است و ماجرای دفاع و مبارزه مردم شیراز برای پیشگیری از هجوم مغول ها به تخت جمشید و تصرف جام جم را به تصویر می کشد. کنسرت نمایش «سی صد» پروژه ای است که توسط برادران پورناظری شکل گرفته؛ نمایشی که کارگردان ندارد و تنها به عنوان کاری از سهراب پورناظری از آن نام برده می شود. البته تهمورس پورناظری علاوه بر تهیه کنندگی کار، عنوان کارگردان هنری را هم در بین عوامل نمایش یدک می کشد که این عنوان در عرصه تئاتر معنای مشخصی ندارد و با عنایت به سابقه پورناظری در عرصه موسیقی و اشراف نداشتنش به فضای تئاتر احتمالاً طراحی بخش موسیقایی نمایش را عهده دار شده و رضا گوران که از او به عنوان مشاور گروه کارگردانی نام برده می شود وظیفه سروسامان دادن بخش نمایشی را در ایام منتهی به اجرا برعهده داشته است.
کلا اجرای «سی صد» چه در دور اول اجرا چه این دفعه به دور از حواشی نبود؛ از اعلام نکردن اسم عوامل و قیمت بلیت و حامی مالی نمایش گرفته تا عیان شدن اختلافات درون گروهی و به توافق نرسیدن با خواننده مورد نظر، شایعه انصراف محمد رحمانیان به عنوان نمایشنامه نویس اثر از کار و اهمیت ندادن پورناظری و تیمش به رسانه ها در حوزه اطلاع رسانی و حتی اختصاص ندادن بلیت میهمان به آنها در هفته اول اجرا. حواشی که روی اجرا تاثیر گذاشت همه این حرف و حدیث ها و حواشی که در پشت صحنه وجود دارد، درست است که بر کیفیت اجرا و خروجی کار اثر می گذارد اما این مساله قرار نیست ارتباطی به مخاطب داشته باشد چون اون هزینه کرده و به امید دیدن یک اثر جذاب و با کیفیت به دیدن کار می نشیند. «سی صد» بواسطه حضور ستاره ها، اعتبار برادران پورناظری، موضوع نمایش و خاطره خوب اجرای قبلی این شب ها با استقبال مخاطبان روی صحنه می رود، مخاطبانی که چند برابر یک اثر نمایشی معمول هزینه کرده اند تا شاهد اجرائی فاخر و پرزرق و برق در فضایی متفاوت از اجراهای نمایشی باشند که البته کار در ظاهر همین ذهنیت را به تماشاگرش می دهد اما پس از مدت زمانی که از اجرای کار می گذرد، متوجه می شود «سی صد» این توانایی را داشت که چه در بخش موسیقایی، چه نمایشی و چه فضاسازی و پرفورمنسی که ارائه می دهد یک اثر تمام و کمال و با کم ترین نقص باشد اما اینگونه نشده است.
در کنسرت نمایش «سی صد» بیش از این که بر جنبه نمایشی کار تاکید شود شاهد خودنمایی بخش موسیقایی هستیم تا جایی که انگار همه عوامل نمایش جمع شده اند تا سهراب پورناظری که این دفعه تصمیم گرفته - برخلاف اجرای قبلی و حتی نمایش «سی» که از خوانندگان درجه یک و حرفه ای بهره برده بود - خودش به عنوان خواننده اصلی روی صحنه برود، بیشتر به چشم بیاید و صدای اشکان کمانگری خواننده خوش صدای کشورمان در بک وکال به گوش برسد. به نظر می آید برای اجرای جدید موسیقی مستقلی نوشته نشده و از همان موسیقی اجرای قبل با تنظیم جدید بهره گرفته شده است از همین رو در بیشتر صحنه ها، موسیقی همخوانی مناسبی با بخش های نمایشی ندارد و پورناظری تنها در بعضی از صحنه ها قسمتی از تک گویی های کاراکترها را به زبانی آهنگین می خواند. موسیقی ببینیم یا نمایش مساله این است؟ در حقیقت بجای اینکه بخش موسیقایی تکمیل کننده بخش داستانی و دراماتیک کار باشد برعکس شاهد حضور بیش از حد و غیرضروری خواننده روی صحنه هستیم تا جایی که این حضور موجب گسست ذهنی مخاطب از بخش داستانی و دنبال کردن روند نمایش می شود. سهراب پورناظری نوازنده و آهنگساز چیره دستی است و در همین نمایش نیز قدرت نواختن خودرا به رخ می کشد. مخاطبان موسیقی نیز اجراهای جذاب او را در طول سالهای اخیر در پروژه های مختلف و گروه «شمس» از یاد نبرده اند بدین جهت کاش این دفعه نیز به آهنگسازی و نوازندگی و تمرکز بر هدایت گروهش بسنده می کرد و خوانندگی در این اجرا را به فرد حرفه ای تر و خبره ای می سپرد. محمد رحمانیان شاگرد خلف بهرام بیضایی است و در نمایشنامه ای که نوشته با استفاده از واژه های پرطمطراق و حماسی اهتمام در به نمایش گذاشتن شکوه و جلال ایران و تقدیر زبان فارسی دارد. استفاده از زبان آرکائیک، شاعرانه و استعاری در مونولوگ ها و دیالوگ های نمایشنامه اجرائی پرغرور را رقم زده است که یادآور برخی آثار بهرام بیضایی است و البته در خیلی از مواقع زیرکانه نقبی به شرایط روز جامعه نیز می زند که واکنش تماشاگران را هم بدنبال دارد.
با وجود مونولوگ های جذاب و پرشور در وصف وطن پرستی و شکوه و جلال و تاریخ چندهزارساله ایران اما کلیت بخش نمایشی انسجام لازم را ندارد و انگار در بین یک کنسرت موسیقایی، پاساژهایی باز می شود و کاراکترها به تناوب روی صحنه می آیند و مونولوگ ها و در مواقعی صحنه های دونفره شان را اجرا می کنند و می روند که این مساله هم به نبود کارگردان و طراحی مناسب برای ارتباط و پیوستگی صحنه های نمایش به هم باز می گردد. شاید اگر خود محمد رحمانیان با عنایت به یدطولایی که در نگارش و کارگردانی نمایش های تاریخی و حتی کنسرت نمایش دارد، کارگردانی کار را برعهده می گرفت شاهد پرفورمنسی یکپارچه بودیم که می شد نامش را تئاتر گذاشت. رضا گوران که در چند هفته پایانی به گروه کارگردانی اضافه شده با وجود تلاشی که مشخص است برای سروسامان دادن به اجرا کرده، اما نتوانسته است اجرای نمایشی کاملی را به مخاطب عرضه نماید. ستاره ای متولد می شود کنسرت نمایش «سی صد» با استفاده از ستاره های سینما و تئاتر ایران در جذب مخاطب موفق است. در اجرای «گات» نوید محمدزاده در نقش فردوسی تلاش می کند روح شاعر از گوربرخاسته را احیا کند و تصویری حماسی از او به نمایش بگذارد که تا اندازه ای هم موفق است اما طراحی گریم نامناسب، او را از نقش دور کرده است. بهرام افشاری در نقش جوانمردی به نام دارا که چند سال است تارک دنیا شده بهترین بازی را در بین ستاره های نمایش ارائه می دهد. بهرام رادان نیز در نقش دلاوری از پنجشیر گریم مناسبی دارد و در حالیکه تلاش نموده از زبان بدنش به درستی استفاده نماید اما به علت فن بیان نامناسب و با وجود حذف لهجه در اجراهای جدید، مخاطب ارتباطش را با کاراکتر از دست می دهد و بیشتر مشغول تماشای بهران رادان سوپراستار است تا دلاوری از پنجشیر.
گوهر خیراندیش در نقش زنی شیرازی بازی دلنشینی دارد و حضور او و علی نصیریان که بصورت تصویری در نقش چنگیز مغول در نمایش حضور دارد، نشان داده است هنوز دود از کنده بلند می شود. هدیه آزیدهاک نیز در نقش خورشید بازی قابل قبولی از خود به نمایش می گذارد اما بدون شک ستاره نمایش، دلنیا آرام است؛ خواننده سوپرانویی که علاوه بر خواندن، در نقش دختر چنگیزخان مغول نیز بازی می کند و کفه ترازوی بازی ها را به نفع خود سنگین کرده است. تسلط بر صدا و بیان، استفاده درست از زبان بدن و لهجه ای که برای کاراکترش انتخاب شده و همراه با آکسان گذاری مناسب روی کلمات و کشیدگی برخی واژه ها است به درستی خشم و نفرت زنی را که به انتقام عشق از دست رفته اش بلند شده و با قساوت تمام اهتمام در نابودی زبان و هویت ملی ایران دارد، به نمایش می گذارد. دلنیا آرام اولین بار در کنسرت نمایش «سی» در نقش مادر زال حضور پیدا کرد و پس از آن توانایی هایش در کنسرت نمایش «سی صد» بیشتر دیده شده و حالا ادامه نقش خودرا در «گات» به زیبایی به تصویر کشیده است.
انتقام «مده آ» یا کوشش برای احیای شکوه از دست رفته؟ نمایش «سی صد» اثری در تجلیل از «مفاخر ایرانی» و یادآوری شکوه از دست رفته ایران باستان و کوشش برای حفظ زبان فارسی است بدین جهت انتظار می رود به جز مونولوگ ها و اشعار و شور و شوقی که موسیقی در مخاطب برمی انگیزد روند داستان نیز به این سمت و سو حرکت نماید اما در نهایت شاهد حمله مغول ها و کشتن «خورشید» دختر ایران به دست بیگانگان هستیم و تنها در صحنه پایانی و بعد از شکست، خطابه ای در دفاع از وطن و کوشش برای حفظ آن می شنویم. صحنه حمله آلتانی دختر چنگیز مغول با ارابه ای که بر آن سوار است و آواز طنین اندازی که دلنیا آرام می خواند، بیش از صحنه های مربوط به کاراکترهای ایرانی در جمعیت شور و شوق و هیجان به وجود می آورد، صحنه ای که یادآور تراژدی «مده آ» اوریپید و انتقام این بانوی سنگدل است بدین جهت جذابیت های بصری نمایش به سمت جبهه دشمن متمایل تر است که همین نکته، اجرا را از هدفی که دارد تا اندازه ای دور کرده است.
به احترام هنرمندان جوانی که دیده نمی شوند یکی از نکات مثبت اجرای کنسرت نمایش «سی صد» طراحی حرکت پرفورمرها و هماهنگی و تناسب اجرایشان با مضمون نمایش است. کار از نظر بصری چشم نواز طراحی شده و افکت های صوتی و تصاویری که روی ساختمان کاخ ملت انداخته می شود، متناسب با هر صحنه است. نوازندگان جوانی که در سایه و بک وکال حضور دارند نیز اجرای جذابی دارند و میدان دادن به آنها جای تحسین دارد اما متاسفانه در حاشیه و سایه قرار گرفته اند و حتی در رورانس نیز معرفی نمی شوند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب