گفت وگوی سایت رسمی سیامك یزدانجو با حسین بهروزی نیا:
برای موسیقی هم مثل دندان پزشکی باید به دانشگاه رفت!
سایت رسمی سیامک یزدانجو: هفدهمین جشنواره موسیقی جوان اواخر شهریورماه امسال، با یکسال تأخیر برگزار خواهد شد؛ آن هم در شرایطی که چندان شباهتی به دوران پررونق سابق ندارد. درحقیقت حتی تا دوره گذشته، در این جشنواره خیلی از اساتید سرشناس موسیقی به عنوان داور حضور داشتند، اما با تغییر دبیر جشنواره از هومان اسعدی به حمیدرضا اردلان گویا خیلی از داوران دیگر آماده همکاری با جشنواره نشدند. درصورتی که جشنواره موسیقی جوان طی سال هایی که برگزار گردید، یکی از مهم ترین رویدادهای موسیقی کشور به شمار می رفت، اما معین نیست با وضعیت پیش آمده آیا همچنان می توان روی این جشنواره همان حساب سابق را باز کرد یا خیر؟
در این راستا تصمیم گرفتیم با حسین بهروزی نیا (آهنگساز و نوازنده بربط) که چند دوره ای داور این جشنواره بوده و خود سابقه حضور در جشنواره های معتبر خارجی را دارد، در رابطه با شرایط کنونی جشنواره موسیقی جوان گپ وگفتی داشته باشیم.
در ادامه مشروح این گفتگوی ایسنا را می خوانید.
ـ به نظر می آید با توجه به برگزاری جشنواره بعد از یک سال تأخیر و البته تغییر دبیر جشنواره، این رویداد دیگر آن حال و هوای پرشور سابق را ندارد. آیا شما به این مساله قائل هستید؟ اگر هستید علت چیست؟
با توجه به تعداد داوطلبان شرکت در جشنواره، چندان با شور و هیجان نداشتن آن موافق نیستم. ولی مساله اینست که همه جهان بیشتر از دو سال با ویروس کرونا دست و پنجه نرم کرد و به واسطه آن نحوه برقراری ارتباط شکل و شمایلی متفاوت به خود گرفت و همین شد که انسان ها تا حد زیادی از هم فاصله گرفتند. بعد از پایان همه گیری ویروس کرونا، اتفاقاتی که در ایران رخ داد سبب شد فاصله ای بین هنرمندان و مراکز دولتی ایجاد شود که موسیقی هم فارغ از این جریان نبود.
البته که برای ما موسیقیدان ها، حضور موسیقی در زندگی جوان ها خیلی مهم است و اصلا نگاه دولتی یا خصوصی به جشنواره نداریم؛ چونکه کلیت ماجرا یک مساله فرهنگی است. همه ما علاقه مند هستیم موسیقی در میان جوان ها رشد و نمو داشته باشد و اگر بعضی از هنرمندان حضور در جشنواره را بعنوان داور متوقف کرده اند، حتما دلیلی داشته اند.
ـ به نظر شما جشنواره موسیقی جوان که تابحال ۱۷ دوره برگزار شده است، تا چه حد توانسته موثر واقع شود؟
هر چقدر تعداد این جشنواره ها بیشتر باشد، رقابت و تعداد علاقه مندان بیشتر می شود و افراد یادگیری هنر موسیقی را از سنین پایین تری شروع می کنند و این گونه می شود که وقتی به نوجوانی و بزرگسالی می رسند، اطلاعات و توانایی های زیادی در موسیقی پیدا می کنند. اما اگر جشنواره ای برای نمایش استعداد آنها نباشد که بخواهند در آن به رقابت بپردازند و هر جوان فقط برای خودش نواختن سازهای مختلف را یاد بگیرد، این نتایج حاصل نخواهد شد.
درحقیقت مصداق این امر در قسمت های ورزشی است که افراد به واسطه حضور در مسابقات تلاش می کنند، بهترین خودشان باشند.
ـ چگونه میتوان باعث اثرگذاری بیشتر جشنواره شد؟
دوستانی که در سالهای مختلف در این جشنواره کار کرده اند، بخصوص آقای اسعدی که سال ها در این جشنواره زحمت کشیده اند، تمام موارد را در نظر گرفته و خیلی خوب عمل کرده اند. چنین جشنواره ای شاید در کشورهای دیگر کمتر برگزار گردد ولی در ایران یک رویداد رقابتی موسیقی را داریم که در رده های مختلف سنی و ژانرهای مختلف موسیقی برگزار می گردد.
البته فراموش نکنیم اشخاصی که در جشنواره مقام کسب می کنند، بعد از پایان جشنواره رها می شوند، باآنکه که باید شرایطی فراهم گردد که بتوان از این استعدادها استفاده کرد؛ مثلاً برایشان کنسرت برگزار کرد و ارکستر تشکیل داد تا بتوانند فعالیت داشته باشند.
ـ نقاط ضعف جشنواره چیست؟
حقیقت اینست که ارتباط مسئولین و برگزارکنندگان جشنواره با داوران و تمام کسانی که با این جشنواره همکاری دارند، پس از اتمام جشنواره تا شروع باردیگر رویداد، کاملا قطع می شود و این قطع ارتباط سبب می شود به دلیل ضیق وقت، هیچ اتفاق و فکر نویی صورت نگیرد. باآنکه که می توانند با برنامه ریزیِ یک ارتباط مستمر با هنرمندان، به راه ها و برنامه های بهتری برای سال بعد برسند.
ـ آیا ضروری است دبیرخانه ای برای جشنواره تشکیل گردد که فورا پس از اتمام جشنواره برای سال بعد برنامه ریزی شود؟
بله؛ حتی می توانند با اساتید و هنرمندان جلسات ماهانه داشته باشند تا ببینند برای سال بعد چه کار بهتری می توانند انجام دهند، نه این که بگونه ای عمل کنند که داوران گمان کنند فقط برای داوری سراغ آنها می آیند.
مسؤلان برگزاری جشنواره تازه سه ماه پیش از آغاز آن، به خاطر می آورند که باید کارهای دور جدید جشنواره را شروع کنند و با داوران و هنرمندان ارتباط بگیرند، در نهایت یک فراخوان صادر می کنند که جوانان آثار خویش را ارسال نمایند و یک روز هم برای داوری وقت می گذارند.
ـ گفته می شود که به صورت کلی اشتیاق به سازهای ایرانی نسبت به سازهای غربی کمتر است؟ علت چیست؟
بله؛ سازهایی مثل عود یا نی هنرجویان کمتری دارند. یک علت آن، عدم پخش تصویر ساز از تلویزیون است؛ درحقیقت این مساله باعث می شود فرزندان این سرزمین نتوانند با سازهای ایرانی آشنا گردند. درصورتی که اگر یک استاد موسیقی در تلویزیون درحال نواختن ساز عود باشد، کودکان و نوجوان های بسیاری به آن ساز علاقه مند می شوند و یادگیری نواختن آنرا دنبال می کنند. درمقابل اما تصویر سازهای غربی از ماهواره پخش می شود که در نتیجه نوازندگان ساز کاخون از تنبک بیشتر می شوند، تا جایی که در گروههای موسیقی ایرانی هم از این ساز استفاده می شود و امکان دارد حتی در آینده جای تنبک را بگیرد.
ـ آیا آموزش موسیقی در مدارس می تواند باعث افزایش رغبت کودکان و نوجوان ها به یادگیری نواختن سازهای ایرانی شود؟
این که روزی درسی در مدارس به یادگیری موسیقی اختصاص داده شود، آرزوی دیرینه همه ما است که هم اکنون دور از انتظار به نظر می آید. باآنکه که در خیلی از کشورهای دنیا موسیقی در تمام مدارس تدریس می شود و یکی از درس هایی است که در بعضی از مدارس به شکل اختیاری می توانند یاد بگیرند.
ـ تاکنون که بعنوان داور در جشنواره حضور داشته اید، شرکت کنندگان ساز عود را چطور ارزیابی می کنید؟
در سنین پایین، مهم نیست که هنرجو اجرای خیلی سطح بالایی داشته، ولی در رده سنی الف ماجرا متفاوت می باشد. درحقیقت در این رده سنی، داوران انتظاراتی از شرکت کنندگان دارند؛ مثلاً برای سازهای ایرانی باید تعداد مشخصی دستگاه و قطعات ضربی را بلد باشند تا بتوانند مقام کسب کنند ولی این کافی نیست. شرکت کنندگان باید خلاقیت داشته باشند و اگر از آنها خواسته شود خارج از حفضیات خود، بداهه نوازی کنند، باید بتوانند؛ چون تنها خوب ساز زدن کافی نیست. اما بسیاری در این حوزه ضعف دارند و گاها امکان دارد حتی دو دقیقه هم نتوانند بداهه نوازی کنند؛ چون خلاقیت ندارند.
باید روی این مساله کار شود و در جشنواره بررسی شود که آیا شرکت کنندگان در کنار دانستن بدیهیات، خلاقیتی هم برای اجرا دارند یا خیر؟
به همین جهت در عودنوازی بخش بداهه نوازی را گنجاندیم و سال قبل از شرکت کنندگان خواستیم به شکل بداهه اجرا کنند و در اصل بداهه نوازی شرکت کنندگان ملاک رقابت آنها بود.
ـ نظر شما در رابطه با حضور شرکت کنندگان کودک چیست؟ چه بسا که آنها اجراهای پرشور و خوبی را هم به نمایش می گذارند.
بارها دیده ام شرکت کنندگانی که سن خیلی پایینی دارند، قطعات موسیقی محلی را در سطح خیلی خوبی اجرا می کنند؛ درصورتی که شاید انتظار نداشته باشیم یک کودک بتواند چنین اجرایی به نمایش بگذارد.
همانطور که اشاره کردم، باید از استعدادها چه در سنین پایین و چه سنین بالاتر، در کنسرت ها و مراسم های مختلفی که در ایران صورت می گیرد بهره برد که آنها هم تشویق شوند. حتی میتوان برای آنها کنسرت هایی در خارج از ایران برگزار کرد.
ـ برای تحصیل استعدادهای جشنواره موسیقی جوان چه می شود کرد؟
در ایران به موسیقی بیشتر به چشم سرگرمی نگاه می کنند نه علم. در گذشته دو هنرستان موسیقی در تهران وجود داشت که امروزه تعداد آنها بیشتر شده است ولی سطح کیفی آنها بالا نیست. امروزه بسیاری از دانشگاه های علمی کاربردی که رشته موسیقی دارند، صرفاً مدرک صادر می کنند و فارغ التحصیلان آنها از موسیقی چیز زیادی نمی دانند. درصورتی که امکان دارد همین فارغ التحصیلان با مدرکی که از این دانشگاه ها دریافت کرده اند، قصد مهاجرت داشته باشند ولی وقتی در آزمون ورودی دانشگاه های خارجی یا کلاس های آنها شرکت کنند؛ به دلیل نداشتن دانش کافی، باعث تعجب خارجی ها شوند که اصلا چگونه توانسته اند مدرک بگیرند!
ازاین رو اگر بخواهیم به موسیقی جدی نگاه نماییم، این استعدادها باید در هنرستان های با سطح علمی خوب تحصیل کنند، ولی اگر نگاه سرگرمی باشد می توانند در کنار درس خود، موسیقی را هم ادامه دهند.
ـ استعدادها خودشان چه کنند که پیشرفت کنند؟
باید قبول کنند که موسیقی علم است.
بارها دیده ام که یک نفر ساز می نوازد و وقتی از او پرسیده ام که چگونه نواختن ساز را یاد گرفته است، پاسخ داده: «خودم یاد گرفته ام!».
جالب اینجاست بعضی وقت ها در رسانه ها به این افراد با طول و تفصیل می پردازند.
در صورتیکه موسیقی یک علم است، همانطور که برای دندان پزشکی باید دانشگاه رفت و درسش را خواند، برای موسیقی هم باید درس خواند، راهش را یاد گرفت و در محضر اساتید سرشناس تملذ کرد. حال اگر فردی نتواند به هنرستان موسیقی برود و علم یاد بگیرد می تواند به شکل آزاد معلمی را پیدا کند تا دروسی مثل ساز نواختن، نظریه موسیقی، سلفژ، هارمونی و تاریخ موسیقی را مطالعه کند.
منبع: سایت رسمی سیامك یزدانجو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب