هنرهای تجسمی در هفته ای كه گذشت؛
هفته ای با محسن وزیری مقدم
به گزارش سایت رسمی سیامک یزدانجو، در هفته ای که گذشت رویدادی با عنوان محسن وزیری مقدم > صدسالگی با نمایش آثار این هنرمند فقید در صد سالگی اش در ۱۰ گالری پایتخت شروع به کار کرد که تا آبان ماه ادامه می یابد.
خبرگزاری مهر-گروه هنر-آزاده فضلی؛ هنرهای تجسمی یکی از عرصه های هنری در کشورمان است که نسبت به دیگر هنرها امکان بروز و واکنش سریع به اتفاق ها را دارد اما عموماً نسبت به دیگر هنرها همچون سینما و موسیقی، مهجور واقع می شود. در گزارش پیش رو درصدد هستیم تا گوشه ای از این مهجور بودن را جبران نماییم.
هرچند جمعه ها روز تعطیل به حساب می آید اما در این روز، نمایشگاه های هنرهای تجسمی شروع به کار می کنند و هنرمندان تجسمی شامل نقاشان، مجسمه سازان، عکاسان، تصویرسازان، گرافیست ها، خوشنویسان و … تلاش ها و فعالیتهای اخیر خویش را در چارچوب یک نمایشگاه هنری به منصه ظهور می گذارند. «آدینه» روز نانوشته نخستین بر نمایشگاه های هنری است و البته که به علت تعطیل بودن اغلب مشاغل، فرصتی مغتنم برای تماشای این آثار هنری توسط اقشار مختلف مردم را فراهم می آورد.
بر این اساس، در سلسله گزارش های «هنرهای تجسمی در هفته ای که گذشت» نگاهی به اتفاقات هنرهای تجسمی هفته و همینطور برخی نمایشگاه ها و رویدادهای هفته خواهیم داشت.
صدمین سال تولد محسن وزیری مقدم در ۱۰ گالری
بنیاد محسن وزیری به مدیریت هامون پسر زنده یاد وزیری مقدم، در صدسالگی این هنرمند که سال ۱۳۹۷ در ۹۴ سالگی در شهر رم درگذشت، رویداد «محسن وزیری مقدم> صدسالگی» را از تیر ماه جاری تا آبان ماه برگزار می نماید. در این رویداد فعالیتهای فرهنگی گوناگونی به محسن وزیری مقدم اختصاص پیدا می کند.
این رویداد که به کیوریتوری هامون وزیری مقدم اجرایی شده، از تیر ماه شروع شده و تا آبان ماه ۱۴۰۳ ادامه می یابد. مدیر این پروژه هم زهره دلداده است. بنیاد محسن وزیری مقدم در این زمان فعالیتهای فرهنگی گوناگونی را به این هنرمند مختص کرده است. این رویداد با همراهی گالری های پروژه های ۰۰۹۸۲۱، اعتماد یک، سام سنتر، زیرزمین دستان، باوان، مدار موازی، طراحان آزاد، والی، بستان و ۲+ [فرشته] برگزار می گردد که آخرین آدینه تیر ماه به صورت همزمان شروع شد.
نمایش نقاشی های مدرنیستی وزیری مقدم در اعتماد
در استیتمنت نمایشگاه ویژه زنده یاد محسن وزیری مقدم در گالری اعتماد آمده است: «هنگامی که وزیری مقدم به ایتالیا نقل مکان کرد (از ۱۳۳۳ تا ۱۳۴۱ در آن جا اقامت داشت)، مفاهیم فرمالیستی مدرنیسم به یک پارادایم سخت تثبیت شده تبدیل گشته بود. در طول تحصیل وی در آکادمی هنرهای زیبا، استادان ایتالیایی در درک و انتقال موثر این ایده ها مهارت زیادی داشتند. شرکت در این دوره ها ذهن وزیری مقدم را برای مفصل بندی مدرن عناصر بصری باز کرد و او را به سرعت به سمت نقاشی ناب مدرنیستی سوق داد و تعهد مادام العمرش به انتزاع را تثبیت کرد. وزیری مقدم مدتی را در استودیوی توتی شالویا، «سیاه و سفید»، سپری نمود و مفهوم هنر مینیمالیستی برای نخستین بار در آن جا به ذهنش رسید؛ طیف وسیعی از ایده های آوانگارد (از سایبرنتیک گرفته تا فلسفه ذن) در این مکان مورد بحث قرار می گرفت.
هنرمندانی همچون پینو پاسکالی، ماریا پیوپی، ماریو چرولی، یانیس کونلیس، بهجت صدر و محمد ملیحی هم در دوره آموزشی شالویا شرکت نمودند و در چارچوبی استثنایی از تجربه گری و در یک جو فکری نو، به همراهان دیرپای وزیری مقدم در زندگی و تحصیل بدل شدند.
اثر بزرگ سمت چپ (بدون عنوان، ۱۳۳۷) یکی از بهترین نمونه های مناظر انتزاعی هنرمند از مظاهر بصری زمینی و کیهانی را به ما نشان داده است که میان مقیاس های مختلف بینش در بازی و جنب وجوش است. نکته عجیب و تعجب آور اینست که چگونه وزیری مقدم با برخی از اصیل ترین قهرمانان اکول دو پاری و هنر انفرمل از قبیل آلبرتو بوری، هانری میشو، ژان دوبوفه و آنتونی تاپیس دیالوگی را شکل می دهد و در عین حال مسیری کاملا تجربی را دنبال می کند.
هنر وزیری مقدم، نزدیک به نگرشی باطنی و فراتر از ظواهر، به آسانی روند عمیق مادی و زمانی اش را آشکار نمی کند، چه رسد به تأثیراتش.»
محسن وزیری مقدم در خلال شش دهه فعالیت هنری پیوسته و روش مند، یکی از اصیل ترین نمونه های هنر مدرنیستی در ایران را به نمایش گذاشت که به بهترین شکل در انتزاع گرایی او نمود یافته است.
نقاشی های انتزاعی وزیری مقدم در طراحان آزاد
در استیتمنت نمایشگاه ویژه زنده یاد محسن وزیری مقدم در گالری طراحان آزاد آمده است: «از دید وزیری مقدم، نقاشیِ انتزاعی که انقلابی بی سابقه در نقاشی قرن بیستم ایجاد کرد، تحولی بود که دریچه ای را برای آزاد کردن بشر از قید سنت و عرضه واقعیات درونی از راه تخیل بصری گشود. او هنر را از زندگی انسان جدا نمی داند و بر این باور است که فعالیت هنری مستقیماً برگرفته از تجربه های زیسته است؛ «من به دنبال عمق و احساسات بشری و تفکرات ژرف می گردم. نقاشی عبارت است از فلسفه و دانش و بینش یک انسان در زمانی معین که به بیننده انتقال داده می شود. حالا که چشمانم صدمه دیده اند، بر روی نوع دیگری از انتزاع کار می کنم که ماهیتی کیهانی و ورای طبیعت و زندگی معمولی دارد.»
در آثار این نمایشگاه که به 2 دهه آخر زندگی هنرمند تعلق دارند، او انتزاع مطلق را می آزماید. تأثیرات از دست رفتن تدریجی بینایی هنرمند را میتوان در محو شدن خطوط و غلبه سطوح سفیدی دید که در میدان دیدش پدیدار شده و بینایی اش را مختل کرده اند.»
در استیتمنت نمایشگاه ویژه زنده یاد محسن وزیری مقدم در گالری زیرزمین دستان هم آمده است: «مجموعه فعلی مونوتایپ ها در ادامه تجربه موفق و محبوب نقاشی های شنی وزیری مقدم خلق شده است. روحیه پرانرژی و جست وجوگر وزیری مقدم او را بر آن داشت تا کنش اکسپرسیو و خودانگیخته نقش انگشتان در نقاشی های شنی را از راه مدیوم های دیگری هم بیازماید.
وزیری مقدم در مونوتایپ ها تعامل و تماس انگشتانش با شن را مستقیماً به نقاشی کردن تسری می دهد و از مدیوم چاپ مونوتایپ برای ثبت و حفظ این جلوه ها بهره می گیرد. پتانسیل این مدیوم برای درهم آمیزی نقش ها و رنگ ها و هم خلق بافت های متنوع، در غنا و سرزندگی این آثار نمایان شده است.»
در استیتمنت نمایشگاه ویژه زنده یاد محسن وزیری مقدم در گالری پروژه های ۰۰۹۸۲۱ هم آمده است: «محسن وزیری مقدم با ورود به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در سال ۱۳۲۳ به نسلی از هنرمندان پیشرو پیوست که سردمدار جنبش مدرنیستی هنر و ادبیات معاصر در ایران به شمار می رفتند. صحنه محدود هنرهای تجسمی در آن زمان به طور عمده تحت سیطره سبک کلاسیک استاد نقاش، کمال الملک (۱۲۲۷ ۱۳۱۹) و شاگردانش بود که شیوه های کلاسیک و بازنمایانه استادان قدیمی اروپایی را با دقت تقلید می کردند و موضوعات و عناصر محلی را به تصویر می کشیدند.»
آغوش کشیدن تجربه های هنری جدید با مجسمه مفصلی
در استیتمنت نمایشگاه ویژه زنده یاد محسن وزیری مقدم در گالری باوان آمده است: «سال ۱۳۵۰ مقطعی دوران ساز در کار هنری محسن وزیری مقدم است؛ نمایشگاه مهمی از مجسمه های مفصلی چوبی وی در این سال در انجمن ایران و آمریکا (تهران) برگزار می گردد و سطح جدیدی از نوآوری هنری در کار او به نمایش درمی آید. در این دوره تمرکز هنرمند بر ساخت مجسمه های بزرگی است که بازوهای کشیده و دندانه دارشان با مفاصلی به بخش های میانی وصل می شوند و امکان دستکاری و حرکت را فراهم می کنند. این مجسمه ها از تلاقی صفحات تخت و رنگارنگ به وجود می آیند و به هنرمند این امکان را می دهند که بیان هنری خویش را در فضایی سه بعدی گسترش دهد. باآنکه وزیری مقدم پیش از این خویش را بیشتر نقاش می دانست، اما این کاوش در مجسمه، نشان دهنده اشتیاق او به عقب راندن مرزها و محدودیت ها و هم در آغوش کشیدن تجربه های هنری جدید است.
این اسکیس ها روند کاوش هنرمند در ایده مدرن ترکیب بندی را نشان می دهند و علاقه مستمرش به نقاشی را در دوره ای که بر مجسمه تمرکز داشت عیان می سازند. تسلط وزیری مقدم بر اصول اولیه نقاشی مدرن به همراه رویکرد سیال و سرزنده وی در این فعالیتها به وضوح پیداست. نکته مهم اینست که رویکرد انتزاعی وزیری مقدم، برخلاف خیلی از هنرمندان غیرغربی، بر عناصر دکوراتیو و تزئینی مبتنی بر موتیف های بومی استوار نیست؛ در عوض رویکرد وی در شیوه های مدرنیستی کلاسیک از قبیل تحلیل کوبیستی فضا و اثر متقابل عناصر بصری ریشه دارد. بررسی حلقه هنرمندانی که در این سال ها دوست و همراه وزیری مقدم بوده اند، بخصوص پی یرو دوراتسیو (۱۳۸۴ ۱۳۰۶) از این ارتباطات و تأثیرات متقابل پرده برمی دارد.»
بوم های هراس و پرواز و مجمع الجزایر گولاگ در مدار موازی
در استیتمنت نمایشگاه ویژه زنده یاد محسن وزیری مقدم در گالری مدار موازی آمده است: «طراحی های هراس و پرواز که برای نخستین بار در ایران به نمایش درآمده اند، فرصتی پرارزش برای مشاهده سیر تحول اندیشه محسن وزیری مقدم و دگرگونی تصویری کار وی در خلق یکی از نوآورانه ترین مجموعه هایش را فراهم می آورند.
تنش و ناآرامی حاکم بر فضای این اسکیس ها ادامه تشویش دوره سولژنیتسین است که با آمیختن رنگ و تمرکز بر ترکیب بندی وارد قلمرویی از ستیز و تعلیق فرم های خشن و دندانه دار می شود. به بیان پی یر رستانی: «حس تهدید و خشونتِ گسترده در جهان از راه شکل ها و رنگ های شدید و مرتعش تحقق می یابد.» پرنده ای که از فرم های خشن و چنگال مانند می گریزد، و نخستین بار در اتودهای دوره سولژنیتسین پدیدار شده، درونمایه تکرارشونده این آثار است.
وزیری مقدم در رابطه با آن چنین می گوید: «شاید این کبوتری که این جا پرواز می کند روح خودم باشد که از دست تمام بی عدالتی ها و ناراحتی هایی که من را احاطه کرده، فرار می کند. البته این مثال است، ولی در هر صورت خشم و جدال انسان های بی گناهی را نشان داده است که نمی دانند باید چه کنند.»
همچنین، مجموعه «بوم های هراس و پرواز» جنبه های مختلفی از دستاوردهای هنری وزیری مقدم را در بر می گیرد. در این کارها فرم های سه بعدی منحنی و دندانه دار از مجسمه به نقاشی کوچ می کنند و امکان حرکت، تغییر و دستکاری را در فضا فراهم می آورند. آثار بین نقاشی، نقش برجسته و مجسمه در نوسان اند و با آمیختگی و وفق پذیری شان، مرزها و تعاریف مرسوم مدیوم ها را به چالش می کشند و همینطور ارزیابی مجدد مفاهیم هنری تثبیت شده و هم درک گسترده تری از بیان هنری را طلب می کنند.
کتاب «مجمع الجزایر گولاگ» نوشته الکساندر سولژنیتسین، نویسنده معترض روس، روایتی است با جزئیات دقیق از نظام هولناک «گولاگ» یا اردوگاه های کار شوروی در مناطقی با آب و هوای سخت در زمان حکمرانی استالین که تأثیری عمیق و تکان دهنده بر وزیری مقدم گذاشت.
اسکیس های سولژنیتسین که مابین سالهای ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ خلق شده اند، روندی بسیار متفاوت با آثار انتزاعی معمول محسن وزیری مقدم را نمایان می کنند. این آثار روحیه اکسپرسیو و سرکشی را به نمایش درمی آورند که به ندرت در کار او به چشم می خورد. در خلال این دوره و در سال ۱۳۵۳ وزیری مقدم به صورت پیوسته بین شهر های پاریس، لندن و رم در مسافرت است. او اخیرا از همسر دومش سوزان جدا شده و بحران های زندگی شخصی از یک سو و سرخوردگی و ناامیدی از اوضاع اجتماعی سیاسی ایران و جهان از طرفی بر احوال روحی اش چنان تاثیر شدیدی گذاشته که در اسکیس های فراوان و متنوع باقی مانده از این دوره مشهودند.»
تجربه گری با خصوصیت های زیبایی شناختی خطاطی ایرانی
در استیتمنت نمایشگاه ویژه زنده یاد محسن وزیری مقدم در گالری والی که اختصاص به نمایش آثار نقاشی خط وزیری مقدم دارد، آمده است: «آثار نقاشی خط وزیری مقدم تجربه ای گذرا در بین دوره های مختلف فعالیت هنری اوست که روحیه جست وجوگرش را به نمایش درمی آورد. باید توجه داشت که وزیری مقدم تقریبا در سرتاسر دوران کاری اش از موتیف های دکوراتیو و عناصر تزئینی بومی پرهیز می کرد و همواره به اصل جهان شمولی هنر مدرن پایبند بود. این رویکرد، او را از خیلی از هنرمندان مدرن و سنت های هنرهای تجسمی کشورهای غیرغربی متمایز می کرد، همچون مکتب سقاخانه که در آن زمان در ایران رواج داشت و بشدت بر استفاده از خصوصیت های تزئینی و عرفانی هنرهای بومی اتکا داشت.
آثار حاضر از معدود نمونه هایی هستند که وزیری مقدم در آنها به تجربه گری با خصوصیت های زیبایی شناختی خطاطی ایرانی پرداخته و به صورت مشخص ظرفیتهای تصویری آنرا کاویده است. او این کار را آزادانه و بازیگوشانه انجام داده، چنان که سر قلم نی را با زاویه درستی برش داده تا به تأثیرات مطلوب خود برسد.»
افتتاح نمایشگاه «غزه ۲۹۰ روز»
نمایشگاه «غزه ۲۹۰ روز» توسط موزه هنرهای معاصر فلسطین با همکاری مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی روز اول مرداد در موزه هنرهای معاصر فلسطین شروع به کار کرد.
نمایشگاه «غزه ۲۹۰ روز» شامل ۴۵ اثر منتخب از آثار کاریکاتور هنرمندان «آمریکای لاتین» همچون کشورهای ونزوئلا، مکزیک، پرو، کلمبیا، جمهوری دومینیکن، کوبا و برزیل است که به دنبال جنایات اخیر به معرض نمایش گذاشته شده است و تا ۲۴ مرداد ۱۴۰۳ برقرار است.
نسل کشی رژیم صهیونیستی در فلسطین، هنرمندان آمریکای لاتین بخصوص در حوزه کاریکاتور را بر آن داشت تا در انعکاس این جنایات، آثار موثری خلق کنند.
نقاشی های عاشورایی علی بحرینی روی دیوار نیاوران رفت
نمایشگاه آثار علی بحرینی با عنوان «رستاخیز» عصر دوشنبه اول مرداد در نگارخانه شماره یک فرهنگسرای نیاوران راه اندازی شد.
این نمایشگاه مجموعاً شامل ۳۸ تابلو در ۲ بخش؛ ۱۶ اثر در رابطه با زندگی امام علی (ع) و ۲۲ اثر هم ویژه واقعه عاشورا است. این آثار در ابعاد مختلف با تکنیک رنگ روغن اجرا شده و سبک آنها ترکیبی از رئال و امپرسیونیسم است.
علی بحرینی از استادان شناخته شده در حوزه تجسمی است که تابحال نمایشگاه های انفرادی و گروهی بسیاری را در داخل و خارج از کشور برگزار کرده است. این هنرمند همینطور چهره ماندگار هنر استان بوشهر، چهره برتر هنر انقلاب اسلامی استان بوشهر، داور نقاشی در جشنواره های ملی و منطقه ای را در کارنامه هنری خود دارد.
نمایشگاه نقاشی های عاشورایی «رستاخیز» تا ۱۲ مرداد در نگارخانه اصلی فرهنگسرای نیاوران ادامه دارد و میزبان عموم علاقه مندان به هنرهای تجسمی است.
آغاز نمایشگاه های هنری در آدینه
نمایشگاه گروهی مجسمه با عنوان «آژمان» در گالری سهراب، نمایشگاه گروهی تایپ و پوستر «منزوی» در گالری خورشید، نمایشگاه انفرادی افق حسینی با عنوان «نور، هست» و نمایشگاه «افتادن با رنگ انار» در گالری شماره یک و دو اُ، نمایشگاه سحر شادمان با عنوان «باغ رویا» در گالری شیث، نمایشگاه آثار نیوشا نیوژپور با عنوان «اشتیاق خورشید» در گالری شیرین، نمایشگاه «حاکم بی بدیل» در گالری هما، نمایشگاه انفرادی فخرالدین کاکاوند با عنوان «وهم حیوان» در گالری سیحون، نمایشگاه آثار سهیلا آهنگری با عنوان «آنچه که هست» در گالری آریا، نمایشگاه «سه گانه / شماره یازده» در گالری شریف و نمایشگاه آنلاین نقاشی یاسمن یعقوبی در گالری گلستان، همچون نمایشگاه هایی است که روز جمعه ۵ مرداد ماه افتتاح می شوند.
منبع: سایت رسمی سیامك یزدانجو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب